Każda manufaktura porcelany ma swoje unikalne wzory i styl, które przyciągają kolekcjonerów i miłośników porcelany na całym świecie. Serwisy porcelanowe są nie tylko praktycznymi naczyniami do podawania potraw, ale także stanowią ozdobę stołu i są wyrazem luksusu i elegancji.
Orientalne początki porcelany
Porcelana pochodzi z Chin. Chińczycy wykonali pierwszą prawdziwą porcelanę w czasach dynastii Tang (618-907). Techniki łączenia odpowiednich składników i wypalania mieszanki w ekstremalnie wysokich temperaturach rozwinęły się stopniowo z produkcji kamionki. W czasach dynastii Song (960-1279) chińscy cesarze otworzyli królewskie fabryki produkujące porcelanę dla swoich pałaców. Od XIII wieku większość chińskiej porcelany produkowano w mieście Jingdezhen.
Przez wieki Chińczycy wytwarzali najlepszą porcelanę na świecie. Kolekcjonerzy uważają wiele porcelanowych misek i wazonów wyprodukowanych w czasach dynastii Ming (1368-1644) i dynastii Qing (1644-1912) za artystyczne skarby. W okresie Ming wytwórcy porcelany udoskonalili słynną niebiesko-białą szkliwioną porcelanę. W tym czasie powszechną techniką zdobniczą stało się również malowanie glazury farbami emaliowanymi. W okresie Qing opracowano ogromną różnorodność wzorów i kolorów oraz zaczęto eksport wyrobów porcelanowych do Europy na masową skalę.
Ponadczasowa porcelana z Japonii
Do 1100 roku tajemnica wytwarzania porcelany rozprzestrzeniła się na Koreę i Japonię w 1500 roku. Japońska porcelana o nazwie Kakiemon została po raz pierwszy wyprodukowana w XVII wieku. Charakteryzuje się prostymi wzorami na białym tle. Inna znana japońska porcelana o nazwie Imari ware, czyli Arita, słynie z gęstych dekoracji w kolorze głębokiego błękitu i czerwieni.
Porcelana europejska
W 1100 roku kupcy sprowadzili chińską porcelanę do Europy, gdzie stała się ona symbolem luksusu i na naczynia tego typu mogli sobiepozwolić tylko ludzie zamożni.
Europejscy producenci zareagowali na tę popularność, próbując samodzielnie wykonać twardą porcelanę, ale przez długi czas nie udało im się odkryć tajemnicy. Niemniej jednak niektóre z ich eksperymentów zaowocowały piękną miękką porcelaną. Pierwsza europejska porcelana z miękkiej pasty została wyprodukowana we Florencji we Włoszech około 1575 roku. W XVIII wieku porcelana produkowana w wielu częściach Europy zaczęła konkurować z porcelaną chińską. Francja, Niemcy, Włochy i Anglia stały się głównymi ośrodkami europejskiej produkcji porcelany.
Porcelana francuska
Francja zasłynęła w XVIII wieku jako wiodący producent miękkiej porcelany. Pierwsze fabryki powstały w Rouen, St. Cloud, Lille i Chantilly. Najbardziej znany rodzaj miękkiej porcelany został po raz pierwszy wyprodukowany w Vincennes w 1738 roku. W 1756 roku fabrykę przeniesiono do miasta Sevres. Jego miękka porcelana stała się znana jako Sevres. Najwcześniejsze Sevres miały wdzięczne kształty i delikatne kolory. Serwisy z porcelany miało bogato kolorowe tła i białe panele z ptakami, kwiatami, krajobrazami lub ludźmi.
Począwszy od 1771 r. W pobliżu Limoges, gdzie odkryto złoża kaolinu, rozwinął się przemysł twardej porcelany. W XIX wieku Limoges stało się jednym z największych ośrodków produkcji porcelany w Europie. Amerykanin David Haviland otworzył fabrykę porcelany w Limoges w 1842 roku, aby produkować zastawę stołową na rynek amerykański. Serwisy z porcelany Haviland charakteryzują się delikatnymi, mieszającymi się ze sobą kolorami i drobnymi kwiatowymi wzorami.
Porcelana niemiecka
Niemiecki chemik Johann Friedrich Bottger odkrył tajemnicę twardej porcelany w 1708 lub 1709 roku. Odkrycie to doprowadziło do powstania w Miśni w 1710 roku fabryki porcelany. Porcelana miśnieńska jest czasami nazywana Drezneńską. Wielki sukces porcelany miśnieńskiej można częściowo przypisać znakomitym artystom, którzy ją dekorowali. Malowali towary niesamowitą różnorodnością kolorów i wzorów. Ich serwisy charakteryzują się delikatnymi kwiatowymi wzorami, w tym popularnym wzorem „Zwiebelmuster”czyli motywem cebulowym.
Angielska porcelana
Większość angielskiej porcelany była stylizowana na wzory orientalne i kontynentalne. Porcelana Worcester, wyprodukowana po raz pierwszy w 1751 roku, jest jedną z najstarszych i najlepszych angielskich porcelan. We wczesnych latach fabryka w Worcester produkowała porcelanę z miękkiej pasty, w większości ozdobioną chińskimi wzorami w niebieskim podszkliwieniu. Od lat sześćdziesiątych XVIII wieku produkuje porcelanę kostną w szerokiej gamie kolorów i wzorów.
-
Popularnym angielskim wzorem jest Jasperware – biała porcelana zdobiona reliefowymi scenami z mitologii lub historycznymi motywami.
Porcelanowe ikony Europy
-
Duńska manufaktura Royal Copenhagen istnieje od 1775 roku. Ich serwisy porcelanowe często zawierają motywy związane z naturą, takie jak kwiaty, zwierzęta i krajobrazy. Wzór „Blue Fluted”to jeden z ich najbardziej znanych wzorów, charakteryzujący się niebieskimi zdobieniami.
-
Manufaktura Herend została założona na Węgrzech w 1826 roku. Ich serwisy porcelanowe słyną z precyzyjnych zdobień w technice malowania ręcznego. Wzór „Rothschild Bird”jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych wzorów Herend, przedstawiającym motywy ptaków, owoców i owadów.
-
Limoges to region we Francji znany z produkcji wysokiej jakości porcelany. Wzory z Limoges często obejmują delikatne wzory kwiatowe, sceny z natury i złote zdobienia.
Polska porcelaną stoi
Polska ma długą tradycję produkcji porcelany i jest znana z wielu renomowanych manufaktur, które stworzyły znakomite serwisy porcelanowe. Oto kilka znanych polskich serwisów porcelanowych:Fabryka
-
Porcelany Ćmielów powstała w 1790 roku i jest jedną z najstarszych manufaktur porcelany w Polsce. Ich serwisy z porcelany charakteryzują się eleganckimi wzorami, często inspirowanymi naturą i tradycją polskiego rzemiosła artystycznego.
-
Fabryka Porcelany „Chodzież”jest jednym z największych producentów porcelany w Polsce. Ich serwisy porcelanowe wyróżniają się różnorodnymi wzorami, od klasycznych po nowoczesne, często zdobionymi delikatnymi kwiatowymi motywami.
-
Fabryka Porcelany Lubiana działa od 1948 roku i jest jednym z czołowych producentów porcelany w Polsce. Serwisy porcelanowe z Lubiany odznaczają się prostymi i eleganckimi wzorami, często z subtelnymi zdobieniami.
Serwisy porcelanowe z Polski są doceniane zarówno przez kolekcjonerów, jak i przez osoby poszukujące eleganckich i pięknych naczyń do podawania potraw na specjalne okazje
Nowoczesna porcelana
Postęp techniczny umożliwił przemysłowi porcelanowemu produkcję porcelany w dużych ilościach. Obecnie produkcja porcelany na szeroką skalę odbywa się w Stanach Zjednoczonych, Europie i Japonii. Niektóre godne uwagi przykłady doskonałej współczesnej porcelany to amerykański Lenox, niemiecki Rosenthal i japoński Noritake.
